W obliczu zmieniającej się sytuacji geopolitycznej oraz rosnącego znaczenia bezpieczeństwa morskiego, eksport uzbrojenia staje się jednym z kluczowych wyzwań dla polskiego przemysłu obronnego. Debata „Eksportowe szanse polskiego uzbrojenia morskiego”, zorganizowana podczas drugiego dnia Międzynarodowych Targów Morskich i Militarnych BALTEXPO 2025 (8.10.2025), w której wziął udział prezes Polskiej Izby Producentów na Rzecz Obronności Kraju Sławomir KUŁAKOWSKI, zgromadziła przedstawicieli przemysłu, administracji państwowej oraz ekspertów branżowych, by odpowiedzieć na pytanie: czy polski przemysł posiada potencjał, aby skutecznie konkurować na rynku międzynarodowym?
Debata obejmowała szeroki zakres zagadnień, od możliwości technologicznych, poprzez rolę państwa w promocji produktów, po wyzwania związane z finansowaniem i strategią eksportową.
Kontradmirał rezerwy Krzysztof ZDONEK podkreślił rolę Marynarki Wojennej w prezentowaniu rodzimych rozwiązań: – „Oczywiście Marynarka Wojenna nie ma takich zadań, aby promować przemysł, ale dobrze byłoby wyjść z tym, co mamy i pokazać, jak to działa. Świetną okazją są udziały okrętów w operacjach i ćwiczeniach NATO — wtedy dowódcy wymieniają doświadczenia dotyczące efektywności uzbrojenia. Uważam, że MW RP poprzez takie działania może pokazywać polski produkt, nawet go nie chwaląc. Inni mogą zobaczyć, jakie są zdolności i możliwości”.
Z kolei kmdr dr inż. Arkadiusz KALINOWSKI, zastępca dyrektora Departamentu Polityki Zbrojeniowej MON wskazał kluczowe ograniczenia: – „Niskie nakłady na rozwój to poważne ograniczenie dla przyszłości przemysłu. Jeżeli nie inwestujemy w rozwój, ograniczamy się tylko do rynku krajowego. Trzeba mieć dobry produkt, który będzie sprzedawalny, konkurencyjny pod względem jakości i ceny. Musimy prowadzić aktywny marketing, wychodząc na zewnątrz. Ważne są również zdolności produkcyjne”.
Prezes stoczni Remontowa Shipbuilding S.A. Dariusz JAGUSZEWSKI podkreślił znaczenie trwałości i stabilności programów obronnych: – „Z punktu widzenia stoczni ważne jest, aby programy były długofalowe i realizowane. Projekt i budowa okrętu to proces trwający czasami 5–6 lat, a stocznia musi mieć zapewniony portfel zamówień, kompetencje i infrastrukturę. Programy muszą być stabilne i konsekwentnie realizowane, wtedy stocznia może uczestniczyć w ich realizacji. Zgadzam się z prezesem Izby — nikt nie sprzedaje okrętów bez kontroli państwa. Musimy spełniać wysokie standardy stawiane przez MON i NATO. Jeżeli chcemy sprzedawać dalej, musimy wykorzystywać te same służby — MON, MSZ, MW RP i ambasady— aby wspólnie działać konsekwentnie i oferować okręty skutecznie innym marynarkom wojennym”.
Z kolei Ekspert Tomasz Zakrzewski zwrócił uwagę na rolę komunikacji i współpracy: – „Po pierwsze — biznes robią ludzie, a nie firmy. W ramach dialogu powinniśmy procedować tak, aby MON rozpoczęło rozmowy z przemysłem. Moglibyśmy przekazać wiele wiedzy o tym, jak budować kompetencje eksportowe. Polski oficer, tak jak oficer NATO z innego kraju, powinien wiedzieć, co jest produkowane w jego kraju i promować to, co jest wytwarzane w Polsce. Produkcja w kooperacji z innymi państwami jest standardem, który musimy naśladować”.
Natomiast Tomasz SADOWSKI zastępca dyrektora programu ORKA w Hanwha Ocean podkreślił wagę wyboru strategicznych projektów: – „Postawmy na dobrego konia, który pozwoli skrócić ścieżkę dostępu do określonych technologii, które będą trampoliną dla naszego przemysłu i uczynią go konkurencyjnym na świecie”.
Na zakończenie debaty prezes Sławomir KUŁAKOWSKI z Polskiej Izby Producentów na Rzecz Obronności Kraju podsumował wyzwania i konieczne działania: – „Polska ma technologiczną i produkcyjną bazę do budowy konkurencyjnego sektora uzbrojenia morskiego. Jednak sukces eksportowy wymaga strategii państwowej, inwestycji w rozwój, konsekwencji w realizacji programów oraz aktywnej promocji zagranicznej. Bez wsparcia administracji rządowej, bez wsparcia polskiej dyplomacji mamy marne szanse wprowadzenia polskich wyrobów na eksport. Odbiorcą naszych produktów jest państwo, które kupuje. Nasi politycy, opłacani z naszych podatków, powinni mocniej zaangażować się w promocję polskich wyrobów zbrojeniowych”.
Moderatorem debaty był dr Andrzej KILIAN, były Dyrektor OBR CTYM S.A.