Ministerstwo Obrony Narodowej poinformowało o wybraniu do europejskiego programu EDIRPA produktów spółek PGZ, a także z Grupy WB. Jeśli rozwiązania te zostaną wybrane przez państwa członkowskie, będą mogły zyskać dofinansowanie z Unii.

Chodzi o następujący sprzęt:

•           przenośne przeciwlotnicze zestawy PIORUN, które mogą skutecznie zwalczać cele powietrzne na odległościach od 400 m do ponad 6,5 km i na wysokościach od 10 m do ponad 4 km;

•           systemy minowania narzutowego BAOBAB-K;

•           karabinki GROT;

•           systemy bezzałogowe klasy mini FlyEye;

•           amunicję krążącą WARMATE;

•           bezzałogowy system rozpoznawczo-uderzeniowy GLADIUS o zasięgu ponad 100 km.

   Ewentualne wspólne zakupy z co najmniej trzech krajów będą mogły zyskać dofinansowanie w ramach programu EDIPRA. Warto dodać, że lista polskich systemów zgłaszanych do EDIRPA nie jest zamknięta i może objąć też zupełnie nowe typy sprzętu.

EDIRPA

   Unia Europejska zdecydowała o zwiększeniu zakresu inicjatyw finansujących rozwój zdolności obronnych. Jedną z nich jest program wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego poprzez wspólne zakupy (European Defence Industry Reinforcement through common Procurement Act, EDIRPA) utworzony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 18 października 2023 roku.

   W ramach EDIRPA planuje się wsparcie finansowe wspólnych zakupów realizowanych przez co najmniej trzy państwa członkowskie w latach 2024-2025. Budżet programu, czyli możliwa wartość dofinansowania, to około 310 mln euro. Został on podzielony na trzy zadania: zakupy amunicji, platformy bojowe i wymiana starych systemów oraz obrona powietrzna i przeciwrakietowa (w tym zwalczanie BSP). Każde z nich może zostać dofinansowane kwotą do 103,2 mln euro. Dodajmy, że to jedynie kwota dofinansowania, a wartość zakupów realizowanych z tych programów może być wielokrotnie większa.

   EDIRPA ma tymczasowy charakter. W kolejnych latach Unia Europejska ma podejmować znacznie ambitniejsze inicjatywy w zakresie finansowania obronności. Pierwszym krokiem jest program EDIP (European Defence Industry Programme) zakładający inwestycję w kwocie 1,5 mld euro w latach 2025-2027, w tym w zakresie wspólnych zakupów i mocy produkcyjnych.

   Rozważane jest przeznaczenie przez UE znacznie większych kwot, nawet do 100 mld euro, na cele obronne w ciągu najbliższej dekady, na przykład drogą emisji specjalnych obligacji bądź przekierowania niewykorzystanych środków z Krajowych Planów Odbudowy.